Tükenmişlik sendromu nedir? Tükenmişlik sendromu tedavisi nedir? Tükenmişlik sendromunda ne olur?

Tükenmişlik, Uluslararası Hastalık Sınıflandırmasının 11. Revizyonunda mesleki bir fenomen olarak yer almaktadır. Tıbbi bir durum olarak sınıflandırılmamıştır. İş yerinde tükenmişlik mi hissediyorsunuz? İşiniz sağlığınızı etkilediğinde neler yapabileceğinizi öğrenin. Tükenmişlik sendromu nedir? Tükenmişlik sendromu tedavisi nedir? Tükenmişlik sendromunda ne olur?

Tükenmişlik sendromu

Tükenmişlik sendromu işle ilgili stresin özel bir türüdür – aynı zamanda azalmış başarı hissi ve kişisel kimlik kaybını da içeren fiziksel veya duygusal bir tükenme durumu.

“Tükenmişlik” tıbbi bir teşhis değil

“Tükenmişlik” tıbbi bir teşhis değildir. Bazı uzmanlar, depresyon gibi diğer koşulların tükenmişliğin arkasında olduğunu düşünüyor. Araştırmacılar, kişilik özellikleri ve aile hayatı gibi bireysel faktörlerin iş tükenmişliği yaşayanları etkilediğine dikkat çekiyor.

Sebep ne olursa olsun, iş tükenmişliği fiziksel ve zihinsel sağlığınızı etkileyebilir. İş tükenmişliğinizin olup olmadığını nasıl anlayacağınızı ve bu konuda ne yapabileceğinizi düşünün.

Tükenmişlik sendromu nedir?

İşyerinde alaycı veya eleştirel mi oldunuz?
Kendinizi işe sürüklüyor ve başlamakta zorlanıyor musunuz?
İş arkadaşlarınıza, müşterilerinize veya müşterilerinize karşı asabi veya sabırsız oldunuz mu?
Sürekli olarak üretken olmak için gereken enerjiden yoksun musunuz?
Konsantre olmakta zorlanıyor musunuz?
Başarılarınızdan memnun değil misiniz?
İşiniz hakkında hayal kırıklığına uğramış hissediyor musunuz?
Daha iyi hissetmek için mi yoksa hissetmemek için mi yiyecek, uyuşturucu veya alkol kullanıyorsunuz?
Uyku alışkanlıklarınız değişti mi?
Açıklanamayan baş ağrıları, mide veya bağırsak sorunları veya diğer fiziksel şikayetlerden rahatsız mısınız?
Bu sorulardan herhangi birine evet yanıtı verdiyseniz, iş tükenmişliği yaşıyor olabilirsiniz. Bu belirtiler depresyon gibi sağlık koşullarıyla da ilişkili olabileceğinden, bir doktorla veya bir ruh sağlığı uzmanıyla konuşmayı düşünün.

Tükenmişlik sendromu belirtileri nelerdir?

İş tükenmişliği, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir:

Kontrol eksikliği. Programınız, ödevleriniz veya iş yükünüz gibi işinizi etkileyen kararları etkileyememek iş tükenmişliğine yol açabilir. Yani işinizi yapmak için ihtiyaç duyduğunuz kaynakların eksikliği olabilir.
Belirsiz iş beklentileri. Sahip olduğunuz yetkinin derecesi veya amirinizin veya başkalarının sizden ne beklediği konusunda net değilseniz, işte kendinizi rahat hissetmeniz pek olası değildir.
İşlevsiz işyeri dinamikleri. Belki bir ofis zorbasıyla çalışıyorsunuz ya da meslektaşlarınız tarafından zayıf düşmüş hissediyorsunuz ya da patronunuz işinizi mikro yönetiyor. Bu, iş stresine katkıda bulunabilir.
Aşırı aktivite. Bir iş monoton veya kaotik olduğunda, odaklanmak için sürekli enerjiye ihtiyacınız vardır – bu da yorgunluğa ve iş tükenmişliğine yol açabilir.

Sosyal destek eksikliği

Sosyal destek eksikliği. İşyerinde ve özel hayatınızda kendinizi izole edilmiş hissediyorsanız, kendinizi daha stresli hissedebilirsiniz.
İş-yaşam dengesizliği. İşiniz, aileniz ve arkadaşlarınızla vakit geçirecek enerjiniz olmayacak kadar çok zamanınızı ve çabanızı alıyorsa, çabuk tükenebilirsiniz.
İş tükenmişliği risk faktörleri

Tükenmişlik sendromunu tetikleyen şeyler

Tükenmişlik sendromunu tetikleyen şeyler şunlardır:
Ağır bir iş yükünüz var ve uzun saatler çalışıyorsunuz
İş-yaşam dengesi ile mücadele ediyorsun
Sağlık hizmetleri gibi bir yardım mesleğinde çalışıyorsanız
İşiniz üzerinde çok az kontrolünüz olduğunu veya hiç kontrolünüz olmadığını hissediyorsunuz
İş tükenmişliğinin sonuçları
Göz ardı edilen veya ele alınmayan iş tükenmişliği, aşağıdakiler de dahil olmak üzere önemli sonuçlara yol açabilir:

Tükenmişlik sendromunun tehlikeleri

Tükenmişlik sendromunun tehlikeleri şunlardır:
Aşırı stres
Tükenmişlik
Uykusuzluk hastalığı
Üzüntü, öfke veya sinirlilik
Alkol veya madde kötüye kullanımı
Kalp hastalığı
Yüksek kan basıncı
2 tip diyabet
Hastalıklara karşı savunmasızlık
İş tükenmişliğini ele almak
Harekete geçmeye çalışın. Başlamak:

Seçeneklerinizi değerlendirin

Seçeneklerinizi değerlendirin. Özel endişelerinizi amirinizle tartışın. Belki beklentileri değiştirmek veya uzlaşmalara veya çözümlere ulaşmak için birlikte çalışabilirsiniz. Yapılması gerekenler ve nelerin bekleyebileceği konusunda hedefler belirlemeye çalışın.

Destek arayın

Destek arayın. İster iş arkadaşlarınıza, ister arkadaşlarınıza veya sevdiklerinize ulaşın, destek ve işbirliği başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Bir çalışan yardım programına erişiminiz varsa, ilgili hizmetlerden yararlanın.
Rahatlatıcı bir aktivite deneyin. Yoga, meditasyon veya tai chi gibi strese yardımcı olabilecek programları keşfedin.
Biraz egzersiz yap. Düzenli fiziksel aktivite, stresle daha iyi başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Ayrıca zihninizi işten uzaklaştırabilir.

Uyku zindeliği geri kazandırır

Biraz uyu. Uyku zindeliği geri kazandırır ve sağlığınızı korumaya yardımcı olur.
Farkındalık. Farkındalık, nefes akışınıza odaklanma ve her an ne hissettiğinizin ve ne hissettiğinizin yoğun bir şekilde, yorum veya yargılama olmaksızın farkında olma eylemidir. Bir iş ortamında, bu uygulama, durumlarla açıklık ve sabırla ve yargılamadan yüzleşmeyi içerir.

Hastalık veya sağlık koşulları

İnsanların sağlık hizmetlerine başvurma nedenlerini içeren ancak hastalık veya sağlık koşulları olarak sınıflandırılmayan ‘Sağlık durumunu veya sağlık hizmetleriyle teması etkileyen faktörler’ bölümünde açıklanmıştır.

Tükenmişlik, ICD-11’de şu şekilde tanımlanır:

Tükenmişlik, ICD-11’de şu şekilde tanımlanır: “Tükenmişlik, başarılı bir şekilde yönetilemeyen kronik işyeri stresinin sonucu olarak kavramsallaştırılan bir sendromdur. Üç boyutla karakterize edilir:

enerji tükenmesi veya bitkinlik duyguları; kişinin işine olan zihinsel mesafesinin artması veya kişinin işiyle ilgili olumsuzluk veya sinizm duyguları; ve azaltılmış profesyonel etkinlik. Tükenmişlik, özellikle mesleki bağlamdaki fenomenlere atıfta bulunur ve yaşamın diğer alanlarındaki deneyimleri tanımlamak için uygulanmamalıdır.” Tükenmişlik, ICD-10’da da ICD-11 ile aynı kategoride yer aldı, ancak tanım artık daha ayrıntılı. Dünya Sağlık Örgütü, işyerinde zihinsel esenliğe ilişkin kanıta dayalı kılavuzların geliştirilmesine başlamak üzeredir.

Tükenmişlik sendorumu geçiren bir kişinin yaşadıkları

Tükenmişlik sendorumu geçiren bir kişinin yaşadıkları. Benim bir sürü hobim var ancak onlarla uğraşacak vakit bulamamak gibi düşünceler durumu hızlandırıyor. Mesela son hobi olayım photoshop kursu oldu, inanılmaz keyif aldım ama tükenmişlik hissi yokuş aşağı freni patlamış araba gibi gitti. Çünkü birincisi çocukluktan beri bilgisayarda çizim yapmayı severdim, benim işim bu olabilirdi hissini aşamıyorum.

Harfler rakamlar ruhumu tüketiyor

Evet bu da inanılmaz kolay bir iş değil ama ben evrak kontrolü yaparken darlanınca resim yapan, karlılık tablolarının renk tonlarına hesaplamalarından daha çok zaman ayıran bir insanım, harfler rakamlar ruhumu tüketiyor. O işte de zorluklar olurdu ama düşünün, işim siyah yazılar değil renklerle uğraşmak olacaktı… İkincisi de çalışan anneyim, beni mutlu eden bir eğitim zamanımı aldığı için çok yoğun işimde ve evimde hiçbir şeye yetemez hale geldim. Bu kadar keyif aldığım bir şeyi yaparken böyle hissetmek kademe kademe beni bitirdi.

Benim bu işte iyi olmamın tek sebebi nazik karakterim

Annelik de çok mutlu olduğum, çocukluğumdan beri hayal ettiğim bir şey, onu da zamansızlık sebebiyle hakkıyla yapamıyorum. Ve zamanımın en büyük kısmını alan şey yıllardır nefret ederek yapmaya çalıştığım, “aman neyse, her şeye rağmen ben bu işi iyi yapıyorum canım” diye kendimi avutmaya çalıştığım ama bence patates çuvalın koysan onun da yapabileceği bir iş. Benim bu işte iyi olmamın tek sebebi nazik karakterim sebebiyle insan ilişkilerimin iyi olması, bu vesile ile iyi bir sorun çözücü olmam ve çok kişinin bağlantı noktası olmam.

Kendi sorunlarımı çözemiyorum

Ama şu an kendi sorunlarımı çözemiyorum. Şu an iş yapamaz durumdayım, son bir ayda yaptığım işler hep hatalı ve ciddi sorun çıktı. İşimde daha önce gösterdiğim başarının kredisi işten çıkarılmamamı sağlıyor ama o bile daha kötü. İnsanlar bana akıl veriyor, ama ekonomi, ama bak zaman kötü, ama kadın çalışmalı, kızına güçlü bir örnek olmalısın” diyor.

Mail bile okuyamıyorum

Eyvallah ama ben mail bile okuyamıyorum. Okuduğumu anlamam için 3 kere okumak yetmiyor. İş arkadaşlarıma okutuyorum. Perşembe sabahı ağlamamı durduramadığım için işe gitmedim. Eşim kızımın beni öyle görünce üzülebileceğini söyledi, bence kızım annelerin de bazen güçsüz kalıp ağlayabileceğini görmeliydi.

Yoruldum ama yıkılmış değilim

Yoruldum ama yıkılmış değilim. Sadece benim için bu yolun artık bittiğini düşünüyorum. Yıllarca pek çok defa  yazdım “sevmediğim işimden kurtulmak için 2. Bir okul okuyorum” diye. Ama cesaret edip hiçbir adım atamadım, şu an bu noktadayım.