7 Ekim'den sonra bölgede neler yaşandı?

Cumartesi gecesi İran'ın İsrail'e düzenlediği hava saldırısı dünya gündemine oturdu. İran, İsrail'in 1 Nisan günü Şam'daki konsolosluk binasına yapılan saldırıya yanıt olarak bu saldırının gerçekleştiğini, bunun meşru müdafaa olduğunu savunurken, İsrailli yetkililer saldırıya nasıl yanıt vereceğini görüşüyor. Peki 7 Ekim'den bu güne bölgede neler yaşandı? Orta Doğu'da İran destekli gruplar ve ABD askerleri hangi bölgelerde bulunuyor?

1 Nisan günü İsrail'in İran'ın Şam'daki konsolosluk binasına düzenlediği saldırının ardından İran'ın vereceği yanıt merak ediliyordu. Tahmin edilen saldırı 13 Nisan gecesi gerçekleşti ve dünyanın gözü bir anda İran-İsrail hattına çevrildi.

İran'ın İsrail'e yönelik hava saldırısı, iki ülke arasında yıllardır süren gerginliğin ardından geldi ve İran İsrail'e ilk kez doğrudan saldırı başlattı. Dünya gündemine oturan saldırının ardından bölgede neler yaşanacağı tartışılıyor.

Tahran-Tel Aviv hattındaki gerginlik, 7 Ekim'de başlayan Hamas-İsrail çatışmalarıyla daha da yükselmişti. Peki 7 Ekim'den bu yana bölgede neler yaşandı?

7 Ekim 2023 - Hamas İsrail'e saldırı düzenledi

REKLAM

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, "Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme" gerekçesiyle İsrail'e 7 Ekim 2023'te kapsamlı saldırı düzenledi.

İsrail, 7 Ekim'deki saldırılarda 1200 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin yaralandığını açıkladı.

İsrail'in 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 14 bin 500’ü çocuk, 9 bin 560'ı kadın olmak üzere 33 bin 797 Filistinli hayatını kaybetti, 76 bin 465 kişi yaralandı.

8 Ekim 2023 - Hizbullah çatışmalara katıldı

Hamas'ın saldırısından bir gün sonra, İran destekli Lübnanlı Hizbullah Hareketi İsrail'e saldırı düzenlemeye başladı.

Çatışmalarda 6 ayın geride kalırken Hizbullah, İsrail'e ait sınır üzerinde yer alan askeri noktalara düzenlediği saldırılarına devam ediyor.

Kasım 2023 — Husiler Kızıldeniz'e saldırı düzenledi

İran tarafından desteklenen Yemenli Husiler, Kasım ayından itibaren Kızıldeniz'deki nakliye tesislerine yönelik zaman zaman insansız hava araçları ve füze saldırıları düzenliyor. Husiler, bunu İsrail'e Hamas'a karşı savaşı sona erdirmesi için baskı yapmanın bir yolu olarak tanımlıyor.

REKLAM

Aynı zamanda İsrail'e de saldırı girişiminde bulunuyorlar ancak bunlar büyük oranda yetersiz kalıyor ya da İsrail tarafından engelleniyor.

1 Nisan 2024 — İsrail Şam'da İran konsolosluğuna saldırdı

İsrail'in İran'ın Şam'daki konsolosluk binasına 1 Nisan günü düzenlediği hava saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusundan 2'si general rütbesinde toplam 7 kişi öldü.

İran saldırının ardından buna yanıt verileceğini söylemişti.

14 Nisan 2024 — İran, İsrail'e bir hava saldırısı başlattı

İran'ın İsrail'e yönelik misilleme saldırısı İsrail'in saldırısından günler sonra gerçekleşti.

İsrail, İran tarafından 300'den fazla insansız hava aracı, seyir ve balistik füze fırlatıldığını açıkladı; İran İsrail'e yönelik hava saldırısı başta ABD olmak üzere pek çok ülkeden oluşan bir koalisyon tarafından engellendi. Saldırı İsrail'de büyük bir hasar yaratmasa da bir kişi yaralandı.

İran saldırıyı meşru müdafaa olarak tanımlarken, dünya şimdi İsrail'in bu saldırıya nasıl yanıt vereceğini konuşuyor.

ORTA DOĞU'DA ABD VARLIĞI

İsrail-Hamas çatışmalarından başladığı günden bu yana ABD, bölgedeki 40 binden fazla ABD askeri personelinin bir kısmının karışmasının mümkün olduğu daha büyük bir çatışmaya dahil olma riskiyle karşı karşıya.

2011 yılında Afganistan'da 100 binin üzerinde, 2007'de Irak'ta 160 binin üzerinde ABD askeri vardı. ABD, 2021'de Afganistan'dan çekildikten sonra bu sayı oldukça düşse de şu an bölgede yaklaşık 40 bin ABD askeri bulunuyor.

Ayrıca ABD, Ekim ayında İsrail-Hamas savaşının başlamasından bu yana savaş gemileri de dahil olmak üzere bölgeye geçici olarak binlerce ek asker gönderdi.

EN BÜYÜK ABD ÜSSÜ KATAR'DA

Bölgedeki en büyük ABD üssü, Al Udeid Hava Üssü olarak bilinen ve 1996 yılında inşa edilen Katar'da bulunuyor. ABD'nin varlık gösterdiği diğer ülkeler arasında Bahreyn, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) yer alıyor.

ABD'nin Suriye'de, çoğunluğu ülkenin kuzeydoğusunda bulunan El Omar Petrol sahası ve El Şaddadi gibi küçük üslerde yaklaşık 900 askeri bulunuyor.

Irak'ta Birlik III ve Ayn el-Esad hava üssü gibi tesislere dağılmış 2 bin 500 personel bulunuyor, ancak bu birliklerin geleceği hakkında görüşmeler sürüyor.

ABD ASKERLERİ NEDEN BÖLGEDE?

ABD birlikleri Orta Doğu'da farklı nedenlerle konuşlanmış durumda.

Irak ve Suriye gibi bazı ülkelerde ABD birlikleri terör örgütü DEAŞ militanlarına karşı savaşmak için orada bulunuyor ve aynı zamanda zaman zaman yerel güçlere destek veriyor. Ancak son birkaç yıldır ABD güçleri, İran destekli güçlerin saldırısına uğradı ve onlara karşı harekete geçti.

ABD'nin bölgedeki önemli müttefiklerinden biri olan Ürdün'de yüzlerce ABD'li eğitmen bulunuyor ve yıl boyunca kapsamlı tatbikatlar düzenliyorlar.

Katar ve BAE'de olduğu gibi diğer durumlarda, ABD birlikleri müttefiklere güven vermek, eğitim vermek ve bölgedeki operasyonlarda ihtiyaç duyulduğunda kullanılmak üzere varlığını sürdürüyor.

*Haberin görselleri ShutterStock tarafından servis edilmiştir.