Uğur Mumcu kimdir?

Uğur Mumcu (22 Ağustos 1942, Kırşehir – 24 Ocak 1993, Ankara), Türk gazeteci, araştırmacı ve yazardır. Uğur Mumcu kimdir?

Uğur Mumcu nasıl öldürüldü?

24 Ocak 1993’te Ankara’da, Karta Sokak’taki evinin önünde bomba yüklü bir aracın patlaması sonucu hayatını kaybetti.

Uğur Mumcu hayat hikayesi

Annesi nadir Mumku,babası kadastro memuruydu. Uğur Mumcu, 22 Ağustos 1942’de Kırşehir’de dört kardeşin üçüncüsü olarak dünyaya geldi.

Karısı bir oğlu ve bir kızı ile evlendi.

Uğur Mumcu’nun anısına Ekim 1994’te ailesi tarafından “Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı” adlı bir vakıf kuruldu.

Tbmm’ye milletvekili olarak girdi ve 10 Ağustos 2007 ile 7 Haziran 2015 tarihleri arasında TBMM Başkan Vekili olarak görev yaptı.

Kardeşi ve İşçi Partisi Genel başkan yardımcısı Av. Ceyhan Mumcu’nun mutluluk Mumcu’yla ilgili söyleşilerinden bazıları “Mutluluk Mumcu kardeşim” adlı bir kitapta toplanıyor.

Uğur Mumcu Eğitim hayatı

İlkokulu Ankara’da Devrim İlkokulu’nda, ortaokulu Ankara Bahçelievler Deneme Lisesi’nde okuyan Mumcu çok aktif bir öğrenciydi. 1961 Yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde avukat olarak çalışmaya başladı ve 1965 yılında mezun oldu. Öğrenci olarak Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan “Türk sosyalizmi” adlı makalesi ile 26 Ağustos 1962’de Yunus Nadi Ödülü’nü aldı. 1963 Yılında fakültede öğrenci birliği başkanlığına seçildi. 1969-1972 yılları arasında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi idare hukuku profesörü Tahsin Bekir Balta’nın asistanlığını yaptı.

Uğur Mumcu nerede askerlik yaptı?

Askerlik hizmetine hazırlanırken 12 Mart’ta şöyle yazdı: “Ordu uyanık olmalı. “orduya hakaret etmek” ve “bir sosyal sınıfın diğerlerine üstünlüğünü kurmak” suçlarından tutuklandı. Birçok aydınla birlikte neredeyse bir yılını Mamak askeri cezaevi’nde geçiren Mumcu, bu davadan 7 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak bu karar Yargıtay tarafından bozularak Mumcu serbest bırakıldı. Bu olaydan sonra askerliğini yedek subay olarak yapacak olmasına rağmen 1972-1974 yılları arasında Acın’ın Patnos ilçesinde “rahatsız piyade subayı” olarak askerliğini tamamladı. Patnos’ta ağır şartlarda görev yaparken uzun süredir devam eden ülser nedeniyle mide kanaması geçirdi.

Uğur Mumcu gazetecilik hayatı

Yeni Medya gazetesi köşe yazarı Uğur Mumcu, 1975’ten bu yana cumhuriyette “Gözlem” sütununda düzenli olarak yazmaya başladı. Ayrıca Anka ajansında çalıştı. Mart 1975’te “Suçlular ve güçler” adlı kitabını yayınladı. Aynı yıl Süleyman Demirel’in yeğeni Yahya Demirel’in hayali mobilya ihracatı hakkında Altan Öymen ile birlikte kaleme aldığı “Mobilya dosyası” kitabı yayınlandı.

Uğur Mumcu Sakıncalı piyade

1977’den beri sadece Cumhuriyet için yazdı. ” Gözlem ” sütununda Kasım 1991’e kadar sürekli yazdı. 1977’de “Sakıncalı Piyade” ve “bir pulsuz dilekçe ” kitapları yayınlandı. Ertesi yıl Rutkay Aziz ile birlikte “Sakıncalı Piyade” adlı eserini tiyatroya uyarladı. Oyun Ankara Sanat Tiyatrosu’nda 700 kez sahnelendi. 1978’de ünlülerin hayat hikayelerini ve siyasi geçmişlerini gülerek anlattıkları “Büyüklerimiz” kitabı yayınlandı.

Uğur Mumcu, Nuri Çolakoğlu ve Ayca Abakan’ın Londra’da BBC Türkçe’ye konuk olduğu bir röportajda siyasi görüşünü açıkladı.:

“Ben bir sosyalistim. İşçi sınıfının toplumu ele geçirmesini istiyorum. (… Sosyalist bilincimi her gün yükseltiyorum. (… Ulusal bağımsız sol! Sosyalist odaklıyım, işçi sınıfının, işçi sınıflarının ve katmanlarının demokratik olarak iktidara gelmesini istiyorum. Bu görüşümden asla vazgeçmedim.”[2]

Türkiye’de 12 Eylül 1980 darbesine yol açan olayları eleştirdi. 1979’da Türkiye’deki terörist saldırıların artması nedeniyle, 12 Mart öncesi ve sonrası gençlik liderlerinin deneyimlerini ağızlarından yansıttığı “Çıkmaz Sokak” kitabını yayınladı ve silahlı eylemlerle gidecek hiçbir yer olmadığına işaret etti. 7 Mart 1980’de yayınlanan bir makalesinde anarşi ve terör ortamını şu sözlerle eleştirdi: [3]

“Bu sol anlamına mı geliyor? Fakir adamlara ateş edip banka soyan bir haydut mu? Eğer öyleyse, o zaman Dünya öyle kaldı… Bu milliyetçilik anlamına mı geliyor? Milliyetçilik savcıları, yargıçları, üniversite hocalarını, polis şeflerini öldüren ve vatandaşın kanını içen canavar mıdır? Eğer durum buysa, o zaman bu çok milliyetçidir…”

Eski Başbakan Nihat Erim’in 19 Temmuz 1980’de öldürülmesinin ardından 21 Temmuz 1980’de şunları yazdı: “Bu savaş… ” teröre çözüm bulamayan siyasetçileri eleştirdi” başlıklı makalesinde: [4]

“Yeryüzünde işçilerinin, köylülerinin, okul çocuklarının, öğretim görevlilerinin, askerlerinin ve sivillerinin, bilgili ve vasıfsız vatandaşlarının kanını sorumsuzca döken başka bir “çok partili yaşam” var mı?”

12 Eylül 1980 darbesini “yağmur gibi doğal bir olay” olarak nitelendirdi.[5] darbeden birkaç gün sonra 17 Eylül 1980’de 12 Mart dönemiyle ilgili bir yazı kaleme alarak banka soygunu, adam kaçırma ve fidye talebi gibi isimlerin eylemlerini “bireysel terör” olarak nitelendirdi ve geçmişten ders alınması gerektiğini belirtti. Mumcu da aynı yazısında “insanları öldüren ve öldüren sol vatana ihanet, cinayet ve halka düşmanlıktır” diye yazmıştır.[6] 1 Temmuz 1983’te yayınlanan makalesinde “Büyük Vatanseverlik Savaşı’nın doğumunun 12. yıldönümü” olduğunu savundu. Eylül, Türkiye’yi bir iç savaş tehlikesinden kurtardı, bir soruna alenen kabul etmeden ve bunun nesnel ve somut bir gerçek olduğunu ilan etmeden çözüm bulmanın bir yolu olmadığını “söyledi.[7]

1981’de terörün silah kaçakçılığıyla alaka düzeyini ortaya çıkarmak ve halkı bu konuda uyarmak için “Silah Kaçakçılığı ve Terör” ü yayınladı. Aynı yıl Mehmet Ali Ağca’nın Papa’yı öldürmeye kalkışmasının ardından Ağca ile ilgili araştırma ve çalışmalarını yoğunlaştırdı.

1982’de “Ağca dosyası” başlıklı bir makale koleksiyonu yayınlandı, ardından” Terörsüz Özgürlük” yayınlandı. 1982 Anayasasını eleştirdi. 1983 Yılında cezaevinde Ağca ile röportaj yaptı. 1984 Yılında Aziz Nesin başkanlığındaki bir grup tarafından davet edildi T.C. Cumhurbaşkanı ve Tbmm’ye sunulan aydınlar dilekçesinin hazırlanmasına katıldı. 12 Eylül’de “Uygunsuz” adlı oyunu yazdı ve “Papa-Mafya-Ağca” kitabını yayınladı.

1987’de araştırmacı gazetecilik açısından büyük başarı sayılan “Nexus” ve “12 Eylül Adaleti” kitaplarını, 1991’de ise en önemli araştırmalarından biri olan “Kürt-İslam Ayaklanması 1919-1925” kitabını yayımladı.

1991 Yılında İlhan Selçuk, Cumhuriyet gazetesinin seksen kadar çalışanı ile birlikte gazeteden ayrıldı. Bir süre işsiz kaldı. 1 Şubat – 3 Mayıs 1992 tarihleri arasında Milliyet gazetesinde yazılar yazdı ve 7 Mayıs 1992’de Cumhuriyet gazetesinde hükümet değişikliğinden sonra Cumhuriyet’e döndü.

pkk’yı “zorla sonuç almak isteyen Kürt milliyetçisi bir terör örgütü” olarak nitelendirdi.[8] Örgütler, gazeteler vb. bu PKK’nın katliamlarına cevap vermiyor. tepki gösterdi. İnsan hakları örgütü, Mumcu’nun eleştirdiği biçimlerden biridir.

7 Ocak 1993’te”Mossad ve Barzani” başlıklı bir makale yazdı. Barzani, CIA ile Mossad arasındaki bağlantılardan bahsetti.:

“Kürtler sömürgeciliğe karşı bağımsızlık savaşı veriyorsa, CIA ve Mossad Kürtler arasında ne yapacak? Yoksa CIA ve MOSSAD antiemperyalist bir savaş yürütüyor ve dünya bunun farkında değil mi?”

8 Ocak 1993 tarihli Cumhuriyet gazetesindeki “Ültimatom” adlı makalesinde, yakında yayınlanacak kitabında istihbarat servisleri ile Kürt milliyetçileri arasındaki bağlantıları açıklayacağını yazdı.

Ağabeyi ve İşçi Partisi genel Başkan yardımcısı Ceyhan Mumcu, yaptığı basın açıklamasında Uğur Mumcu’nun suikast girişiminden önce İsrail elçisi ile görüştüğünü yazdı.

Gazetecilik hayatı başarılarla dolu olan Uğur Mumcu, 24 Ocak 1993’te bombalı saldırı sonucu ölmeden önce polis-mafya siyasi ağının derin boyutlarını inceledi. Abdullah Öcalan’ın milli istihbarat teşkilatı’nda çalıştığı söyleniyor.[9]

Sosyal Demokrasi derneği Uğur Mumcu’yu anacak

30. Adalet ve Demokrasi haftası kapsamında Uğur Mumcu’yu anma etkinlikleri başlıyor. Sosyal Demokrasi Derneği (SDD), UMAG ve CHP İlçe Örgütlerinin ortaklığında 25-29 Ocak tarihlerinde Ankara Altındağ, Etimesgut ve Mamak ilçelerinde etkinlikler düzenlenecek.

Gazeteci Fatih Ertürk ve CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu’nun katılacağı ilk panel, 25 Ocak tarihinde Necmettin Erbakan Kongre Merkezi/Mamak ilçesinde düzenlenecek. Gazeteci ve İzmir Eski Milletvekili Mustafa Balbay, CHP Genel Başkan Danışmanı ve İstanbul Milletvekili Ünal Çeviköz’ün katılacağı panel, 28 Ocak tarihinde Altındağ Belediyesi Kongre merkezi, Gazeteci Sertaç Eş ve CHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç’un katılacağı panel ise Korkut Ata Kongre ve Kültür Merkezi/Etimesgut ilçesinde 29 Ocak tarihinde düzenlenecek. “Cumhuriyetimizin 100. Yılında Demokrasimizin Geleceği ve 2023 Seçimleri” konulu paneller hakkında bilgi veren Sosyal Demokrasi Derneği Genel Başkanı Sami Doğan; “Sosyal Demokrasi Derneği ile UMAG Vakfının ortaklığında Adalet ve Demokrasi haftası kapsamında paneller düzenliyoruz. Ankara’da Mamak, Etimesgut ve Altındağ belediyelerinin de desteklediği panellerimizde hem Uğur Mumcu’yu anacağız hem de Cumhuriyetimizin 100. Yılında Demokrasimizin Geleceği ve 2023 Seçimlerini konuşacağız. Uğur Mumcu’yu aramızdan alanlar, düşüncelerini ,söylemlerini ve eylemlerini bize unutturamadılar. Birlikte yürümemize engel olamadılar. O, Atatürk devriminin ışık saçanlarından biri olarak hala yolumuzu aydınlatmaya devam ediyor” dedi.